Thành phố Hồ Chí Minh là đô thị đặc biệt, là trung tâm kinh tế - văn hóa - xã hội của khu vực và của cả nước. Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn ngày càng cao trong công tác quản lý nhà nước về đất đai, đặc biệt là trong vấn đề xử lý thủ tục hành chính về đất đai cho người dân và doanh nghiệp. Trong thời gian qua, Thành phố Hồ Chí Minh đã tập trung thực hiện quy hoạch sử dụng đất; thực hiện chuyển đổi số trong quản lý đất đai; đổi mới công tác tài chính đất đai…

Việc đổi mới quản lý hành chính đất đai thông qua việc kết nối và xác thực với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư phục vụ công tác quản lý đất đai, nhà ở, giao dịch bất động sản... là một yêu cầu cấp thiết, không chỉ nâng cao hiệu quả quản lý mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người dân và doanh nghiệp.
Để làm được nhiệm vụ đó, Sở xác định nhiệm vụ quan trọng là phải hoàn thiện Hệ thống thông tin đất đai với 04 thành phần: (i) con người, (ii) dữ liệu, (iii) phần mềm chuyên ngành và (iv) hạ tầng công nghệ thông tin.
Những kết quả đạt được
Từ năm 2022, Sở Tài nguyên và Môi trường Thành phố Hồ Chí Minh đã chủ động xin thí điểm phần mềm VBDLIS để quản lý và vận hành cơ sở dữ liệu địa chính. Đến nay, toàn bộ hệ thống Văn phòng Đăng ký đất đai đã quản lý vận hành và cập nhật cơ sở dữ liệu địa chính thông qua phần mềm này, kết nối Cơ sở dữ liệu đất đai với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thông qua Hệ thống thông tin xử lý thủ tục hành chính của Thành phố nhằm thực hiện tốt hơn nhiệm vụ quản lý nhà nước, phục vụ người dân. Việc liên kết hai cơ sở dữ liệu này cũng sẽ góp phần tháo gỡ những vướng mắc khi thực hiện thủ tục hành chính về đất đai. Nhận thức được tầm quan trọng của công tác chuyển đổi số, Sở Tài nguyên và Môi trường Thành phố Hồ Chí Minh đã triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm cập nhật và làm sạch cơ sở dữ liệu địa chính hàng ngày theo hồ sơ đăng ký cấp Giấy chứng nhận. Đến nay, đã hoàn thành việc chuyển đổi mô hình cơ sở dữ liệu địa chính từ phân tán sang tập trung thống nhất, phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng các dịch vụ kết nối chia sẻ theo chuẩn API. Các giải pháp này bao gồm: quản lý hồ sơ giao dịch về đất đai trên hệ thống dịch vụ công thành phố; liên thông thuế điện tử, tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ trực tuyến; kết nối chia sẻ dữ liệu địa chính - công chứng nhằm chống làm giả giấy chứng nhận và hợp đồng công chứng, và quản lý thông tin dữ liệu ngăn chặn tập trung nhằm hạn chế các rủi ro trong tiếp nhận và xử lý hồ sơ.

Định hướng và giải pháp
Để tiếp tục hoàn thiện hệ thống thông tin quản lý đất đai của Thành phố Hồ Chí Minh, Sở Tài nguyên và môi trường thành phố đã triển khai đồng bộ và hiệu quả một số giải pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác quản lý đất đai. Các giải pháp này không chỉ mang lại kết quả tích cực mà còn giúp Thành phố Hồ Chí Minh trở thành một trong những địa phương đi đầu trong công tác chuyển đổi số, cụ thể như sau:
Hoàn thiện thủ tục pháp lý và lựa chọn phần mềm quản lý: Sau khi Tập đoàn Viettel thông báo dừng cung cấp miễn phí phần mềm VBDLIS, Thành phố đã nhanh chóng hoàn thiện các thủ tục pháp lý để lựa chọn phần mềm và hạ tầng kỹ thuật công nghệ thông tin mới, đảm bảo không bị gián đoạn trong quy trình xử lý thủ tục hành chính về đất đai.
Cập nhật và làm sạch dữ liệu: Chúng tôi đã tiếp tục cập nhật, chỉnh lý và làm sạch dữ liệu đất đai hàng ngày, đảm bảo cơ sở dữ liệu địa chính luôn chính xác và kịp thời. Điều này giúp giảm thiểu sai sót, tăng cường tính minh bạch và hiệu quả trong công tác quản lý.
Hoàn thiện quy trình xử lý hồ sơ trực tuyến: Thành phố đã tái cấu trúc quy trình tiếp nhận và xử lý hồ sơ trực tuyến, đẩy mạnh việc thanh toán trực tuyến, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp khi thực hiện các thủ tục hành chính về đất đai. Điều này không chỉ giảm thời gian xử lý mà còn giảm thiểu tình trạng tiêu cực, tham nhũng.
Cập nhật và chỉnh lý bản đồ địa chính: Chúng tôi đã triển khai đồng bộ các giải pháp cập nhật và chỉnh lý bản đồ địa chính, chuẩn hóa hồ sơ địa chính, xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai theo tiêu chuẩn kỹ thuật. Điều này giúp nâng cao chất lượng thông tin địa chính, hỗ trợ hiệu quả trong công tác quy hoạch và quản lý sử dụng đất.
Tăng cường trao đổi thông tin điện tử: Thành phố đã tăng cường công tác trao đổi thông tin điện tử giữa cơ quan Tài nguyên và Môi trường và cơ quan Thuế đối với các hồ sơ của hộ gia đình và cá nhân. Việc này giúp giảm thời gian xử lý hồ sơ, tăng cường tính chính xác và minh bạch trong công tácquản lý đất đai.
Đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin: Chúng tôi đã đề xuất Ủy ban nhân dân Thành phố bố trí kinh phí đầu tư thuê hạ tầng công nghệ thông tin và các trang thiết bị cần thiết cho Văn phòng Đăng ký đất đai và các Chi nhánh trực thuộc. Điều này đảm bảo hệ thống thông tin quản lý đất đai luôn hoạt động ổn định, liên tục và hiệu quả.
Những giải pháp này đã giúp Thành phố Hồ Chí Minh đạt được những kết quả tích cực trong công tác quản lý đất đai, minh bạch hóa quy trình và nâng cao chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp.